Ból z tyłu głowy – przyczyny, objawy

Bóle głowy to jedna z najczęstszych dolegliwości, która dotyka zarówno dorosłych, jak i dzieci. Mogą być sporadyczne oraz nawracające i uciążliwe (migrena). Ból z tyłu głowy może pojawiać się z różnych przyczyn. Przyczynę określa się na podstawie objawów, które towarzyszą bólowi głowy.

Ból w obrębie potylicy – przyczyny

Istnieją różne przyczyny bólu z tyłu głowy. Rozpoznać przyczynę można na podstawie lokalizacji bólu oraz intensywności.

Stany chorobowe, które prawdopodobnie mogą powodować ból w okolicy potylicy.

1. Artretyzm, reumatoidalne zapalenie stawów, choroba zwyrodnieniowa stawów

Zapalenie stawów to choroba nieuleczalna, spowodowana podwyższonym poziomem kwasu moczowego. Choć przeważnie dotyka seniorów, to nie omija też młodzież. Główną przyczyną bólu z tyłu głowy, spowodowanego zapaleniem stawów jest prawdopodobnie obrzęk szyi i stany zapalne.

2. Nieprawidłowa postawa ciała (tępy, pulsujący ból)

Niewłaściwa postawa ciała bez wątpienia powoduje napięcie w plecach, ramionach i szyi, co z kolei może wywołać ból głowy w obrębie potylicy.

3. Przepuklina odcinka szyjnego (szyjnopochodny ból głowy)

Długotrwała praca przy komputerze z pochyloną głową powoduje napięcie i z czasem prawdopodobnie zwyrodnienie krążka międzykręgowego. Objawia się on bólem karku, czasami może mu towarzyszyć ból głowy nad oczami albo w skroniach.

4. Neuralgia potyliczna

Neuralgia nerwu potylicznego to stan chorobowy, spowodowany napięciem mięśni karku albo urazem nerwu potylicznego i jego okolicy. Typowe objawy choroby to ostry, pulsujący ból z tyłu głowy, przypominający porażenie prądem, ból głowy nad oczami, światłowstręt, ostry przeszywający ból w okolicy szyi.

Inne przyczyny bólu z tyłu głowy

• Ból głowy o charakterze napięciowym. Objawia się uczuciem ucisku oraz bólem w obrębie karku po prawej stronie, piszczeniem, dudnieniem w uszach oraz uczuciem pulsowania.
• Migrena powoduje ból z tylu głowy z lewej strony. Typowe objawy migreny: ostry, pulsujący ból głowy, aura, nudności, wymioty, łzawienie oczu, światłowstręt, dźwiękowstręt.
• Klasterowy ból głowy. Charakteryzuje się okresowymi napadami bólu głowy, które mogą trwać nawet kilka tygodni. Najczęściej powoduje ból z tyłu głowy lub po bokach głowy. Szczególnie się nasila w pozycji leżącej. Inne objawy, które towarzyszą klasterowemu bólowi głowy: uczucie niepokoju, nudności, nadmierne łzawienie, zatkany nos, światłowstręt i dźwiękowstręt.

Jeżeli bólowi z tyłu głowy towarzyszy gorączka, sztywność karku, dyzartria, drętwienie kończyn, zaburzenie widzenia, nadpobudliwość należy natychmiast wezwać pogotowie.

Ból z tyłu głowy – metody leczenia

Wybór metody leczenia bólu głowy w okolicy potylicy, karku oraz szyi przede wszystkim zależy od przyczyny, czyli choroby podstawowej, wywołującej ból. W celu uśmierzenia bólu najczęściej się stosuje leki przeciwbólowe, takie jak ibuprofen, paracetamol, aspirynę i inne. 

W przypadku bólu z tyłu głowy spowodowanego zapaleniem stawów w leczeniu stosuje się leki przeciwzapalne oraz ciepłe okłady.

Jeżeli chodzi o dolegliwości bólowe głowy w okolicy potylicy, których przyczyna tkwi w niewłaściwej postawie ciała, to przede wszystkim należy ją poprawić, inwestując w dobry fotel biurowy oraz unikając siedzenia w tej samej pozycji przez dłuższy czas. W celu złagodzenia bólu głowy zalecanie jest zażywanie paracetamolu.

W leczeniu bólu głowy w okolicy potylicy, wynikającego z powodu migreny szyjnej, lekarz przede wszystkim się skupia na leczeniu choroby podstawowej. Polega ono na stosowaniu fizjoterapii, chiropraktyki, blokadzie kręgosłupa. W niektórych przypadkach zalecana jest operacja.

Leczenie bólu z tyłu głowy, którego przyczyną jest neuralgia potyliczna, podobnie jak w poprzednim przypadku, polega na leczeniu choroby podstawowej. Chodzi przede wszystkim o terapię ciepłem, fizjoterapię oraz masaż i farmakoterapię (podawanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz leków rozluźniających mięśnie dostępnych na receptę).

W przypadku napięciowego bólu z tylu głowy, w leczeniu stosowane są leki przeciwbólowe dostępne bez recepty. Niekiedy zalecane jest zażywanie leków zwiotczających mięśnie oraz leków przeciwdepresyjnych.

W leczeniu migrenowych bólów głowy w okolicy potylicy stosuje się Excedrin Migra Stop, beta-blokery, tryptany, melatoninę. W przypadku bólu głowy w obrębie okolicy, spowodowanego nadciśnieniem, lekarz może wypisać blokery kanału wapniowego.