Rak żołądka to nowotwór złośliwy, charakteryzujący się rozwojem komórek rakowych w błonach śluzowych, wyścielających żołądek. Rak żołądka w początkowym etapie rozwoju z reguły nie daje żadnych charakterystycznych objawów, przez co leczenie jest znacznie utrudnione lub czasem wręcz niemożliwe. Najczęściej guzy układu pokarmowego są nowotworami najgorzej rokującymi.
Choć rak żołądka występuje stosunkowo rzadko w porównaniu z innymi typami raka (pod względem częstości występowania jest siódmym nowotworem złośliwym u mężczyzn i jedenastym u kobiet) jednym z największych zagrożeń związanych z tą chorobą jest trudność w jej zdiagnozowaniu. Ponieważ rak żołądka zwykle nie powoduje żadnych wczesnych objawów, często pozostaje nierozpoznany, dopóki nie rozprzestrzeni się poza swoją pierwotną lokalizację.
Spis Treści
Rak żołądka – czynniki ryzyka
Żołądek wraz z przełykiem stanowi część przewodu pokarmowego, w którym pod wpływem enzymów rozpoczyna się proces trawienia żywności. Guz tworzy się w obrębie błony śluzowej, która wyściela żołądek od wewnątrz poprzez niekontrolowane namnażanie się komórek rakowych.
Najczęstszą przyczyną raka żołądka jest guz przewodu pokarmowego, choć istnieje szereg czynników, które zwiększają ryzyko wystąpienia choroby.
Podstawowe czynniki, które zwiększają ryzyko rozwoju raka żołądka:
- chłoniak
- infekcja bakterią gram-ujemną o helikalnym kształcie (H.pylori)
- guzy w innych częściach układu pokarmowego
- polipy umiejscowione w błonie śluzowej żołądka
- złe nawyki żywieniowe – spożywanie żywności przetworzonej, nadmierne ilości sodu w diecie
- palenie papierosów oraz spożywanie alkoholu
- osoby przed 50. rokiem życia
- defekty genetyczne
- anemia złośliwa
- zapalenie żołądka przerostowe
- obciążenia dziedziczne, uwarunkowania genetyczne, występowanie nowotworów żołądka w najbliższej rodzinie
- niska aktywność fizyczna.
Rak żołądka – objawy
Rak żołądka we wczesnym stadium rozwoju choroby często nie daje żadnych symptomów, dlatego leczenie nowotworów układu pokarmowego jest bardzo utrudnione.
Objawy, które mogą sygnalizować nowotwór w obrębie układu pokarmowego:
- nudności i wymioty
- częsta zgaga
- uczucie pełności poposiłkowej
- odbijania
- brak łaknienia
- krwawe stolce
- żółtaczka
- nadmierne zmęczenie.
Diagnostyka raka żołądka – podstawowe badania
Przy podejrzeniu na raka żołądka lekarz najczęściej zleca wykonanie gastroskopii, która daje możliwość ocenić przełyk, dwunastnicę, wpust żołądka. Poza tym gastroskopia daje możliwość pobrać wycinek z guza do badania histologicznego pod względem komórek rakotwórczych, infekcji bakterią Helicobacter pylori, która jest jedną z przyczyn choroby. W Polsce nie prowadzi się badań przesiewowych w kierunku raka żołądka.
Po otrzymaniu wyników badań obrazowych lekarz z pewnością przeprowadzi badania fizykalne: zbadanie powłok (zażółcenie, bladość) i nadbrzusza pod względem obecności guza, ocena ogólnego stanu pacjenta, badanie nadobojczyków w celu wykrycia powiększenia węzłów chłonnych. Konieczne też będą badania krwi: morfologia, białko całkowite, albumina, badania immunologiczne.
W celu rozpoznania choroby czasami też jest konieczne badanie radiologiczne z użyciem kontrastu baryt, USG, w tym też USG endoskopowa, badanie tomografii komputerowej i obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego.
Jeżeli lekarz podejrzewa przerzuty do wątroby czy otrzewnej, może zlecić wykonanie laparoskopii.
Leczenie raka żołądka
Ze względu na to, że większość pacjentów z rakiem żołądka, cierpi z powodu niedożywienia, przed podjęciem leczenia należy zadbać o odpowiednie wsparcie żywieniowe, polegające na wprowadzeniu do diety chorego produktów o wysokiej zawartości białka, witamin i minerałów. Po tym, jak pacjent będzie odpowiednio przygotowany, lekarz w zależności od stadium choroby podejmuje odpowiednie leczenie.
Wczesne stadium raka żołądka polega na leczeniu endoskopowym lub zabiegu chirurgicznym, polegającym na częściowej resekcji żołądka.
Zaawansowane stadia choroby wymagają wycięcia całkowitego żołądka. Poza tym stosowane jest leczenie uzupełniające – chemioterapia i radioterapia. Radioterapia i chemioterapia paliatywna najczęściej są stosowane w przypadku guza nieoperacyjnego.
I na koniec słów kilka o tym, jak zapobiegać rakowi żołądka. Przede wszystkim warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach:
- zdrowy tryb życia
- minimum alkoholu
- żadnych papierosów
- dieta bogata w antyoksydanty, świeże owoce i warzywa.