Bezdech to krótkotrwałe, mimowolne epizody zatrzymania oddechu i przebudzenia, których prawdopodobnie może być nawet do kilkudziesięciu na godzinę.
Główną przyczyną bezdechu jest zahamowanie dopływu powietrza do płuc, najczęściej spowodowane zapadaniem się ścian gardła i zaniku swiatła gardła (szczególnie jeżeli się śpi na plecach). Obturacyjnemu bezdechowi sennemu często towarzyszy chrapanie, które jest następstwem całkowitego lub częściowego zwężenia dróg oddechowych.
Spis Treści
Następstwa nieleczonego obturacyjnego bezdechu sennego:
- nadciśnienie
- udar mózgu
- choroby serca
- cukrzyca.
W przypadku podejrzenia bezdechu pacjent powinien bez wątpienia, jak najszybciej podjąć leczenie, by uniknąć powikłań choroby.
Bezdech senny – objawy
Podczas obturacyjnego bezdechu (OBS) sennego dochodzi do zaniku przepływu powietrza w drogach oddechowych, przez co tkanki nie otrzymują wystarczająco tlenu, co może powodować w dłuższej perspektywie trwałe uszkodzenie mózgu. Bezdech senny obniża jakość snu, przez co chory w ciągu dnia jest ospały i zmęczony.
Typowe objawy obturacyjnego bezdechu sennego:
- uporczywe, nawracające bóle głowy
- rozdrażnienie
- senność dzienna
- zaburzenie pamięci i koncentracji
- w przypadku dzieci – nadpobudliwość, pogorszenie wyników w nauce
- depresja
- spadek libido
- opuchlizna nóg (w przypadku nasilenia choroby).
Jednym z najgroźniejszych objawów OBS jest senność dzienna, ponieważ zwiększa się prawdopodobieństwo wypadku drogowego lub wypadku przy pracy. Podjęcie leczenia pomaga pozbyć się senności i zmęczenia.
Jakie są przyczyny obturacyjnego bezdechu sennego?
Lekarze wymieniają kilka typów bezdechu sennego. Do najczęściej występujących należy OBS, czyli obturacyjny bezdech podczas snu. OBS prawdopodobnie dotyka osoby starsze i osoby z nadwagą. Jak wykazują badania naukowe, pozbycie się zbędnej wagi powodują znaczną poprawę stanu pacjenta z OBS. Chorzy cierpiący z powodu obturacyjnego bezdechu sennego powinny unikać spania na plecach.
Bezdech senny – różne typy
Lekarze wyróżniają następujące typy bezdechu sennego:
- OBS, czyli obturacyjny bezdech senny. Jest to jeden z najczęściej występujących typów bezdechu sennego, którego główną przyczyną jest zwężenie lub zamknięcie światła gardła, spowodowane zwiotczeniem podniebienia i języczka, nieżytem nosa, przerostem migdałka.
- CBS, czyli centralny bezdech senny. Typ bezdechu sennego, którego przyczyną nie jest zwężenie światła gardła, lecz chwilowa przerwa w dopływie impulsów nerwowych z mózgu do mięśni.
- MBS, inaczej mieszany bezdech senny. Typ bezdechu sennego, spowodowany zarówno przerwą w dopływie impulsów nerwowych, jak i zwężeniem\zamknięciem światła gardła.
Obturacyjny bezdech senny – czynniki ryzyka
Szacuje się, że obturacyjny bezdech senny dotyka głównie osoby dorosłe, szczególnie mężczyzn, choć też czasami występuje u dzieci.
Ryzyko zachorowania na obturacyjny bezdech senny zwiększa się u osób, u których występują następujące nieprawidłowości:
- u dzieci: przerost migdałków
- u mężczyzn i kobiet: duży obwód szyi powyżej 44 cm (w przypadku mężczyzn), w przypadku kobiet – obwód szyi powyżej 40 cm
- przerost masy języka
- mała, cofnięta ku tyłowi żuchwa (mikrognathia)
- wydłużone i wiotkie podniebienie oraz języczek.
Otyłość sprzyja chorobom serca, nadciśnieniu i bezdechowi sennemu.
Bezdech senny – diagnostyka
W celu rozpoznania bezdechu lekarz z pewnością przeprowadza wywiad oraz badania fizykalne w celu sprawdzenia obwodu szyi.
Z pewnością zleci przeprowadzenie polisomnografii, która jest najdokładniejszym badaniem snu. Badanie trwa całą noc. Do monitorowania stanu pacjenta wykorzystuje się następujące czujniki:
- elektroencefalograf – bada fale mózgowe
- elektrookulogram (EOG) – zapisuje potencjał spoczynkowy w pobliżu gałek ocznych
- EMG (elektromiogram) – ocena funkcji mięśni
- elektrokardiogram – mierzy tętno i rytm serca
- pulsoksymetria
- gazometria krwi tętniczej.
Badanie pozwala na ocenę zawartości tlenu we krwi oraz stopnia zaawansowania schorzenia.
Leczenie bezdechu
Osoba z nadwagą czy otyłością, która cierpi z powodu OBS, powinna przed początkiem leczenia bez wątpienia schudnąć.
W leczeniu OBS stosuje się następujące metody leczenia:
- terapia dwupoziomowym dodatnim ciśnieniem w drogach oddechowych – aparat CPAP
- terapia pozycyjna
- uwulopalatofaryngoplastyka.
